یک ضرب المثل آفریقایی می گوید : وقتی در درون دشمنی نداشته باشید ، دشمنان بیرونی هیچ آسیبی به شما نخواهند رساند.
خودشناسی یکی از مهارت های مهم در موفقیت است. واکنش شما به وقایع بیرونی تحت تاثیر فرایندی ذهنی است.خودشناسی نابود کننده عادات ناسالم و الگوهای فکری مخرب است که منجر به تصمیم گیری بهتر و واکنش های رفتاری موثرتر خواهد شد.
در زیر به ۱۲ تمرین برای افزایش خودشناسی اشاره شده است:
۱- سه پرسشی که با چرا شروع می شوند
قبل از شروع هر تصمیم گیری از خود بپرسید : چرا؟ مجددا پاسخ خود را از زاویه ای دیگر با چرایی دیگر از خود بپرسید.واین کار را تا سومین پرسش ادامه دهید.اگر بتوانید سه دلیل واضح برای هدف خود بیابید مطمین باشید که هدف مورد نظر کاملا قابل پیگیری و اطمینان خواهد بود. خودشناسی به معنای شناخت انگیزه های خویش و تشخیص در خصوص منطقی بودن آنهاست.
۲-دایره واژگان احساسی خود را گسترش دهید
ویتجنستین فیلسوف اتریشی میگوید : محدودیت های زبان من محدودیت های جهان من هستند.احساسات عامل ایجاد واکنش های رفتاری و فیزیکی بسیار قوی ای ورای شادی و یا غم هستند
۳- تمرین کنید که به خود ” نه ” بگویید
توانایی نه گفتن به خودتان مهارتی است که در دراز مدت باعث افزایش رضایت از خویشتن می شود.این مهارت مانند ماهیچه ها ، با تمرین تقویت می شود.هر چه بیشتربتوانید در چالش های روزمره به خود ” نه ” بگویید بهتر می توانید در برابر وسوسه های مختلف مقاومت کنید. روزانه عوامل زیادی باعث وسوسه و یا فریب ما می شوند : رسانه های اجتماعی ، مواد غذایی ناسالم ، شایعات ، یوتیوب . هر روز تصمیم بگیرید که به ۵ چیز وسوسه کننده ” نه ” بگویید
۴- واکنش های نامعقول خود را از بین ببرید
شخصی که فاقد خودشناسیست ، در موقعیت های مخلف واکنش هایی کاملا غیر ارادی و از روی عادت نشان می دهد.خودشناسی این امکان را به شما میدهد که در موقعیت های مختلف، واکنش هایی معقول به دور از تعصب و کلیشه از خود نشان دهید. قبل از شروع هر کاری ، یک نفس عمیق بکشید، مخصوصا در مواردی که عصبانیت و یا بی حوصلگی به شما هجوم می آورد.این فرایند این امکان را به شما میدهد که مجددا خود را ارزیابی کرده و واکنشی مناسب را در آن موقعیت از خود نشان دهید.
۵- نقایص خود را بشناسید.
هیچ کس مطلقا عالی نیست . شما باید از معایب رفتاری خود آگاه باشید.عدم پذیرش مسیولیت ، باعث عدم پیشرفت کار خواهد شد.ما همیشه از دیگران عیب جویی میکنیم در حالی که نقایص خود را نادیده میگیریم.خودشناسی به شما این امکان را میدهد که با خود روراست باشید و رفتارهای خود را مورد بررسی قرار دهید.
۶- نظاره گر صحبتهایی درونی خویش باشید
افکار مختلفی در ذهن ما به صورت پیوسته در جریان است.حتی ذره ای تفکر منفی میتواند ذهن ما را به سمت استرس پیش ببرد.به چگونگی واکنش خود در برابر موفقیت ها وشکست هایتان توجه کنید.آیا موفقیت هایتان را نوعی شانس تلقی میکنید؟ آیا در شکست هایتان خود را متهم میکنید؟ تلقینات مثبت و منفی در ذهن شما بسته به چگونگی واکنش شما به موفقیت و یا شکست تعریف می شود.شما بایستی نسبت به خود مهربان باشید .باید موفقیت ها و توانایی های خود را جشن بگیرید و در شکست ها خود را بخشیده و از آنها درس بگیرید.
۷- از زبان بدن خود اگاه شوید
تماشای فیلمی از خودتان می توناد تجربه چالش برانگیزی باشد اما آگاهی از زبان بدن ، ژست ها ، اطوارها ، اعتماد به نفس شمارا افزایش می دهد.خمیده ایستادن و و با صراحت سخن نگفتن باعث افزایش هورمون کورتیزول و کاهش عزت نفس می شود . در حالی که با صلابت ایستادن و با صراحت سخن گفتن باعث افزایش هورمون تستسترون و بهبود عزت نفس شما می شود.استفاده از حرکات دست همراه با بیان دقیق افکارتان، واکنش مردم نسبت به شما را تحت تاثیر قرار خواهد داد.سخنرانی خود را ضبط کنید و نحوه ژست گرفتن و حرکات دست خود را دقیق ارزیابی کنید.فیلم های افراد موفق را مشاهده کنید و حرکات و ژست ها ی آن ها را هنگام سخنرانی برای خود پیاده سازی کنید
۸- نقش خود انتقادی را ایفا کنید
افکار و اعتقادات پیشین شما لزوما همیشه منطقی نیستند. بهتر آنست که گاهی اوقات افکار پیشین خود را پالایش کرده و دیدگاههای خود را بازبینی کنید. این کار عملکرد ذهنی شما را افزایش می دهد.فرآیند به چالش کشیدن افکار و باورها ، به بهبود عملکرد سیستم عصبی کمک زیادی خواهد کرد.
۹– تیپ شخصیتی خود را بشناسید
شناخت تیپ شخصیتی خویش ، این امکان را به شما میدهد که از حداکثر توانایی های خود استفاده کنید . ضعف های خود را به حداقل رسانده و مدیریت کنید.شناخت نقاط قوتتان باعث می شود بتوانید بین تصمیم گیری خوب و تصمیم گیری بهتر تمیز قایل شوید.توانیی ها مهارت هایی اکتسابی هستند در حالیکه استعداد ها ذاتی هستند.
۱۰– خود را ارزیابی کنید
دفتر روزانه ای داشته باشد و پیشرفت خود را یادداشت کنید.روند پیشرفت خودشناسی خود را چگونه ارزیابی میکنید؟ چه نمراهای از ۱۰ به خود می دهید؟روزانه چه مقدار جملات ناامید کننده می گویید؟ عادات بد خود را تکرار میکنید ؟چه تصمیاتی را با حواس پرتی اتخاذ می کنید ؟ و چه مقدار دچار پریشانی افکار هستید؟
اهداف بلند مدتی را برای خود در نظر گرفته و آنها را به اهداف کوچکتر تقسیم کنید . در پایان هر روز از خود بپرسید : امروز چه کار مثبتی انجام داده ام؟و چگونه می توانم عملکرد فردای خود را بهبود ببخشم؟
۱۱- به طور مداوم ، خواهان انتقادات و پیشنهادات سازنده باشید
همه ما انسانها در الگوهای فکری و رفتاری خود دارای نقاط ضعف هستیم .از دیگران تقاضا کنید که انتقادات و پیشنهادات سازنده ای را به طور منظم در اختیار شما قرار دهند ، چرا که این امر در کاهش احساس خود فریبی بسیار کمک خواهد کرد.اما این درخواست را از کسانی بخواهید که آنها را به عنوان مربی خود پذیرفته اید.کسانی که شما را درک می کنند و شما برای آنها احترام قایل هستید.آنها به شما خواهند گفت آنچه را که نیاز به شنیدن آن دارید نه آنچه را که خواهان شنیدن آن هستید.
۱۲ – مراقبه
مراقبه تمرینی اساسی برای افزایش خودشناسی است.تمرکز بر روی تنفس به معنای تمرکز بر روی فرایند درونی بدنی است .شما از نحوه تفکر خود آگاه می شوید و میتوانید با مهارت بهتری از بحران های فکری رهایی یابید. اگر تازه کار هستید با جلسات ده دقیقه ای شروع کنید .مکان آرامی را برای مراقبه در نظر بگیرید، بنشینید و به تنفس خود دقت کنید .هوا را با بینی وارد ریه خود کنید و با بازدم از دهان خارج کنید.نفس های خود را بشمارید . اجازه دهید افکار به آرامی در ذهنتان در جریان باشند.و مشاهده کنید که چگونه به آرامی تنفستان در جربان است.