چگونه افکار منفی را از خود دور کنیم

همه ی ما به جز بیماران روانی مسئول سلامت روانی و عاطفی خودمان هستیم. یعنی اینکه چیزهایی که مرتبا در طول روزها، هفته ها، ماه ها و بعضی وقتها سالها به خودمان می‌گوییم تأثیر به سزایی روی اینکه خودمان را چگونه می‌بینیم می‌گذارد. این قضیه همچنین به بیماری های فکری و ذهنی که امروزه شایع شده نیز مربوط است. چیزی که ما انتخاب می‌کنیم در ذهنمان تکرارش کنیم همان جا در ذهن‌مان می ماند و اگر این افکار، افکار منفی در مورد خودمان باشند به مشکلی جدی برخواهیم خورد.

زمانی اهمیت تأثیر این قضیه را متوجه شدم که در حال گوش دادن به یک سری آهنگ های قدیمی که از رادیو پخش می‌شد، بودم. خودم هم از این قضیه متعجب شده بودم که چقدر سریع کلمات آن آهنگ‌ها (که چندین سال بود به آنها گوش نداده بودم)، را همراه با خواننده می‌خواندم. چگونه متن همه‌ی آن آهنگها را به خاطر داشتم؟ دلیلش این است که من هر روز به آنها گوش می‌دادم و آنها را می‌خواندم، تا وقتی که در ذهنم جای گرفتند و حتی بعضی از آن آهنگها احساسات قوی ای را در من بیدار کردند جوری که سفر کوتاهی به گذشته و خاطراتم کردم.

مغز ما بسیار قدرتمند است و در عرض یک میلیاردم ثانیه می‌تواند روح تازه ای به ما ببخشد یا حالمان را خراب کند و دلیل همه ی اینها باورها و اعتقاداتی‌ست که در پسِ احساساتمان کمین کرده اند.

اگر فکر میکنید شوخی می‌کنم، خودتان آن را امتحان کنید: به یک آهنگ قدیمی فکر کنید، یا متن آهنگ یکی از تیتراژهای تلویزیونی محبوبتان. مثلا خیلی از ماها آهنگ آن شرلی با موهای قرمز را کاملا به یاد داریم.

حالا این حرفها چه ارتباطی با سلامت عاطفی و روانی ما دارند؟ از همه نظر مرتبط‌اند.

خیلی از ما با این قضیه مسئله داریم که فکرهای منفی مدام در ذهن‌مان می چرخد، ولی اگر با آنها سازگار شوید و باورشان کنید، اعتماد به نفستان را کم کم از بین خواهد برد. در اینجا چند باور و اعتقاد را می‌آوریم که نشان دهنده‌ی این هستند که باید شرایط را تغییر دهید:

• من بی عرضه ام و همیشه شکست می‌خورم
• من به اندازه ی کافی خوب نیستم
• من لیاقت فلان چیز را ندارم
• هیچ کس از من خوشش نمی‌آید
• من در ارتباط برقرار کردن خوب نیستم
• من یک شکست خورده‌ام

افکار منفی باعث به وجود آمدن احساس بد می‌شود و باعث می شود باور کنید جملاتی که در ذهنتان مدام تکرار می‌شد کاملا واقعیت دارد. به طور خلاصه اینکه باعث می‌شود روی شکست هایتان تمرکز کنید و شما را به هیچ جا نمی‌رساند.

چه کار می‌توانید بکنید؟ چند پیشنهاد:

توجه کنید که آن آهنگ قدیمیِ همیشگی (منظور افکار منفی‌ ست) چه موقعی پخش می‌شود و همان موقع تغییرش دهید

خیلی وقتها با خودمان حرف می‌زنیم ولی متوجه تأثیر آن روی حالمان و نظام باورهایمان نمی‌شویم، همان طور که اشاره شد یک آهنگ می‌تواند سلسله‌ای از افکار و خاطرات را تداعی کند. دو عباراتی که باید به آن توجه کنیم “ای کاش” و “اگر این گونه شود چه؟” هستند. اولی باعث می‌شود با حسرت در گذشته بمانید و دومی ترس از آینده را در شما ایجاد می‌کند. شما در مورد گذشته هیچ کاری نمی‌توانید بکنید و آینده هم که هنوز نیامده، پس در زمان حال زندگی کنید.

چیزهای خوب را تصویرسازی کنید

سه اسکوپ بستنی: شکلات، وانیل و توت فرنگی. آناناس تازه و توت فرنگی خرد شده، آب نبات خوشمزه، موز رسیده و خوشمزه، خامه ی تازه و گیلاس قرمز و آبدار. منظور را گرفتید؟ الآن شما نه تنها به این مخلوط بستنی و میوه فکر می‌کنید بلکه حتی می‌توانید آن را بچشید. اگر ما می‌خواهیم این افکار منفی که در ذهنمان پخش می‌شوند را تغییر دهیم باید جای آن افکار مثبت را تصویرسازی کنیم. این کار به این معنی ست که خودتان را بدون هیچ گونه قضاوت ببینید. در ذهن‌تان این صحنه را به تصویر بکشید که خودتان را قبول دارید و خودتان را همان گونه که هستید می‌پذیرید. چگونه است؟ تصویری در ذهنتان مجسم کنید و همان را بسط دهید.

به خاطر داشته باشید که اعمال و رفتار پیرو باورها و اعتقادات هستند

هرچیزی را که باور داشته باشید، از همان چیز بیشتر نصیب‌تان می شود و مطابق با همان باورها رفتار می‌کنید. بنابراین بهترین چیزها را در مورد خودتان باور داشته باشید. جوری رفتار کنید که انگار باور دارید که فردی ارزشمند و شایسته هستید.

حواستان به محرک ها باشد

محرک، هر چیزی است که باعث شود دوباره همان باورها و افکار قدیمی در ذهن‌تان پخش شود. اگر یک شخص خاص محرک شماست، محدودیت هایی در ارتباط با او وضع کنید.

عباراتی مثبت برای رد کردن عبارات منفی بگویید

به جای اینکه مدام در ذهنتان خودتان را پایین بیاورید، به چیزهایی از خودتان که آنها را دوست دارید فکر کنید. نقاط قوت شما چیست؟ در چه کاری خوب هستید؟ عباراتی به کار ببرید که نشان دهنده‌ی باورتان به خودتان باشد. در این عبارات از زمان حال و مثبت استفاده کنید، مثلا به جای گفتنِ “من به اندازه ی کافی خوب نیستم” سعی کنید بگویید “من توانایی اش را دارم. من در فلان کار خوبم. من خودم را همین گونه که هستم می‌پذیرم.”

افکار منفی راجع به خودمان ما را به جایی نمی‌رساند و باعث محدود شدن‌مان می‌شود. امروز تصمیم بگیرید که افکار منفی راجع به خودتان را متوقف کنید و پتانسیل واقعی‌تان را نشان دهید.